Bakıcı, sevdiklerinin yanında olan ve ihtiyaç duyduklarında duygusal bakım ve pratik yardım sağlayan kişidir.

Kendinizi bakım veren olarak görmeyebilirsiniz. Ancak herkes bakım veren olabilir. Bakım veren, sevdiklerinin yanında olan ve ihtiyaç duyduklarında duygusal bakım ve pratik yardım sağlayan kişidir. Bir bakım verenin birçok görevi olabilir. Bu görevler, hastanızın ihtiyaçları ile birlikte değişebilir.¹

Bakım veren olarak yakınınızın duygularındaki değişiklikleri fark edersiniz. Bu durum ikiniz için de zor olsa da dinleme ve destek olma konusundaki istekliliğiniz çok yardımcı olabilir.^1,2

Destek olabileceğiniz farklı konular vardır:

 

Duygusal

Yakınınız çeşitli karar verirken sorunlarını dinlemek ve destek olmak için yanında olabilirsiniz. Bu, ilişkinizi güçlendirmek için de bir fırsat olabilir.^1,2

 

Pratik

Küçük günlük işlerini yapmanız, hastanıza büyük bir fayda sağlayabilir. Bazı işleri size yardım etmek isteyenlerle paylaşmak harika olabilir.^1,2

 

Duygusal destek sunmak için ipuçları

Kanserle yüzleşen birinin yanında olmak, düşüncelilik ve empati gerektirebilir. Aşağıda yardımcı olabilecek birkaç fikir sunulmuştur.²

 

• Dinlemek¹

Bazen yakınınızın tek ihtiyacı olan başka bir kişi tarafından dinlenmek ve neler yaşadığının anlaşılmasıdır.

 

• Sözlerinizi düşünerek seçin²

İnsanların farklı şekillerde iletişim kurduğunu unutmayın. Hastanızın yaşadıklarını paylaşma veya sessiz kalma ihtiyacına saygı duyun. Karşılaştıkları bazı zorluklar hakkında başka bir kişiyle konuşmak da isteyebilirler.

 

• Yakınınıza nasıl destek olabileceğinizi sorun^1,2

Herkesin farklı türlerde yardıma ve duygusal desteğe ihtiyacı vardır. Yakınınıza onun için neler yapabileceğinizi sorun. Daha farklı fikirleri ve ihtiyaçları olabilir.

 

• Samimi bir şekilde konuşun^1,2

Onlara söyleyecek sözcükleri bulmak her zaman kolay olmayacaktır. Ancak sizin ve yakınınızın açık bir şekilde iletişim kurması önemlidir.

 

• Birlikte karar verin^1,2

Seçim yapmak gerektiğinde, seçenekleri birlikte keşfederek hemfikir kalın. Ve bir sonraki adımı atma zamanı geldiğinde, süreç boyunca birbirinizi desteklemeyi unutmayın.

 

• Sorunları çözmek için zaman ayırın²

Sorunların her zaman tek bir konuşmayla çözülemeyeceğini unutmayın. Zaman içerisinde pek çok endişe ve soru ortaya çıkabilir ve konuşmalar daha karmaşıklaşabilir.

 

• Bol bol jest ve mimik kullanın^1,2

Kelimeler yetersiz kaldığında, içten bir mimik fark yaratabilir.

Sarılmak ve ağlayacak bir omuz olmak bazen söylediğiniz her şeyden daha rahatlatıcı olabilir.

 

Pratik destek sunmak için ipuçları^1,2

Kontrolünüz dışındaki şeylere odaklanırsanız, bu sizi çaresiz hissettirebilir. Bunun yerine, yakınınıza yardımcı olmak için yapabileceğiniz belirli şeylere odaklanmaya çalışın.

 

Günlük işler konusunda yardımcı olun¹

Sevdiğiniz kişiye yardımcı olmak için üstlenebileceğiniz çok sayıda küçük iş vardır. Yardımcı olabileceğiniz birkaç iş aşağıdaki gibidir:

• Yiyecekler ve ev malzemeleri gibi ihtiyaçları satın alma
• Ev işlerine yardım etme
• Faturalar ve sigorta formları gibi evrakları düzenleme

 

Kanser tedavisi sırasında yakınınıza yardımcı olmanın üç yolu

1. Yakınınızın sağlık bakım ekibi ile iş birliği yapın.¹
Yakınınızın sağlık bakım ekibi ile bağlantı kurmasında önemli bir rol oynayabilirsiniz:

• Tanısını anlamasına yardımcı olmak için kendinizi eğitin.
• Yakınınızı doktor randevularına götürün.
• Yakınınızı doktor randevuları sırasında soru sormaya ve aktif bir rol üstlenmeye teşvik edin.
• Aktif bir dinleyici olun ve ziyaret sırasında not alın.

 

2. Yakınınızın hazırlanmasına yardımcı olun.^1,2

Yakınınızın aldığı ilaçların olası yan etkileri hakkında bilgi edinin. Yakınınızın yaşadıklarını sağlık ekibiyle paylaşması gerektiğini bildiğinden emin olun. Yan etkiler, yakınınızın vücudunda neler olduğunu sağlık bakım ekibinin öğrenmesini sağlayan önemli sinyaller olabilir.

 

3. İlacı alması için hatırlatmalar ayarlayın.²
Yakınınızın ilaçlarını almayı hatırlamasına yardımcı olmak için birçok şey yapabilirsiniz:

• Yakınınıza, telefonla, mesajla veya e-posta hatırlatıcısı göndererek ilaçlarını alma zamanı geldiğini söyleyin.
• Dijital takvimlere veya mobil cihazlara hatırlatmalar ekleyin.
• Evlerine yapışkanlı not kağıtları yerleştirin.
• Yakınınız rahatsız olmadığı sürece diğer tanıdıklardan yardım etmelerini ve hatırlatmalar göndermelerini isteyin.

 

Kendinize dikkat etmeyi unutmayın.^1,2

İyi bir bakım veren olmak için öncelikle kendinize iyi bakmalısınız. Bu konuda dengeyi sağlamanıza yardımcı olması için aşağıdaki ipuçlarını göz önünde bulundurun.

 

• Her gün kendinize zaman ayırın.^1,2

Bu bir kitabı okumak için huzur ve sessizlik, yürüyüş yaparken soluduğunuz temiz hava veya bir film izlemekten aldığınız keyif olabilir. Ne olursa olsun enerjinizi yeniden toplamak için zaman ayırın, böylece yakınınıza daha iyi bakmak için gereken enerjiye sahip olursunuz.

 

• İş yerinizden çalışma programınızın ayarlanmasını talep edin.^1,2

Hasta bakımı sorumluluklarınıza daha fazla zaman ayırmanız gerekirse, işvereniniz çalışma programınızı veya iş yükünüzü ayarlayabilir. Şirketinizin size yardımcı olabilecek bir aile izni, yaşlı bakımı veya diğer çalışan sosyal yardım politikası olup olmadığını sorun.

 

• Sağlıklı öğünler planlayın.^1,2

Küçük bir planlama, sağlıklı beslenme söz konusu olduğunda çok işe yarayabilir, bu nedenle yemekleri önceden hazırlamaya çalışın. Siz ve yakınınız randevularla dolu uzun bir güne hazırlanırken, enerjinizi kaybetmemek için yanınıza bir sandviç, salata veya atıştırmalık almanız faydalı olabilir.

 

• Aktif olun.^1,2

Her türlü egzersiz sağlıklı kalmanıza yardımcı olabilir. Yürüyüş, yüzme ve bisiklete binme iyi seçeneklerdir. Ama sizin için uygun olan başka bir şeyi de seçebilirsiniz. Bahçe işleri veya temizlik bile aktivite sayılabilir; günde 15 ila 30 dakika aktif olmak için yeterlidir.

 

• Gece uykunuzu iyi almaya çalışın.^1,2

Gece uyumakta sorun yaşıyorsanız kısa kestirmeler dinlenmenize yardımcı olabilir. Geceleri, uykuya dalmanıza yardımcı olmak için nefes egzersizleri yapmayı veya yumuşak bir müzik dinlemeyi deneyin. Hâlâ ihtiyacınız olan uykuyu almakta zorlanıyorsanız, doktorunuz size yardımcı olabilir.

 

• Yardım almaktan korkmayın.^1,2

Bunaldığınızı hissettiğinizde, ailenizden, arkadaşlarınızdan, komşularınızdan ve hatta iş arkadaşlarınızdan yardım isteyin. Bazı insanlar hayır diyecektir ve bu normaldir. Ama çoğu kişi tekrar tekrar evet diyecektir. Market alışverişi gibi zaman alabilecek ama çok fazla beceri gerektirmeyen işlerle ilgili yardım isteyebilirsiniz.

 

• Diğer bakım verenlerle konuşun.^1,2

Bu zorluklarla karşılaşan dünyadaki tek kişi olduğunuzu düşünebilirsiniz. Ama yalnız değilsiniz. Sizinle benzer durumdaki başka kişileri bulup onlarla bağlantı kurabilirsiniz.

 

Referanslar:

1. Caregiver Resource Guide. https://www.cancer.org/content/dam/cancer-org/cancer-control/en/booklets-flyers/american-cancer-society-caregiver-resource-guide.pdf (Erişim tarihi 12.05.2021).
2. Three ways to help your loved one during cancer treatment. https://www.thisislivingwithcancer.com/content/three-ways-help-your-loved-one-during-cancer-treatment (Erişim tarihi 8.06.2021).

 

PP-ONC-TUR-0512 (Temmuz 2021)